Günümüz dünyasında şirketler; teknolojinin ilerleme hızı ve artan dijitalleşme ile birlikte değişen tüketici davranışlarını, iş modellerini, ürün ve hizmetlerini, müşterilerine yaşattıkları deneyimi ve iş yapış şekillerini sorgulamaktadırlar. İnternetin hayatımızın her alanına yayılmasıyla dijitalleşme gittikçe önem kazanıyor. Dijitalleşmenin de yayılmasıyla her gün farklı terimlerle karşılaşabiliyoruz. Bunlardan biri de T-Shaped People”. Yetenek ve becerilerden yola çıkarak ortaya koyulan bir model türü. 1990’dan bu yana özellikle danışmanlık ve teknik alanlarda kullanılan, beklenmedik durumlarda yaratıcı çözümler ortaya koyabilecek, çok branşlı kişiler seçmeyi hedefleyen McKinsey ve IDEO gibi firmalar bu modeli kullanmaktadır.
T-SHAPED Kişiler
T harfinden ileri gelen T-Shaped kavramının kelime anlamı derin ve geniş bilgi ve becerilere sahip olmak demektir. “T” harfinden gelen T-Shaped modelinde “T” harfinin yatay kısmı -broad- yani her konu (farklı disiplinler) hakkında az çok bir şeyler bilmeyi; dikey kısmı ise -deep- yani bir konu (kendi uzmanlığınız) hakkında her şey bilmeyi ifade ediyor. Yatay kısımda SEO, Sosyal Medya, İçerik, Kullanıcı Deneyimi, Yazılım, Video, Tasarım gibi pek çok başlık bulunurken dikeyde de bir uzmanlık alanı seçilir.
T-Shaped bir uzman, T’nin yatay kısmında çoğu konuya hakimdir ve dikeyde bir konuda uzmanlaşmıştır. Bu uzmanlaşma neticesinde de dikeyde derinlemesine işlem yapma yeteneğini, yatayda bildiği konularla harmanlayarak daha dinamik işler ortaya çıkarmak için kullanabilmektedir.
V-SHAPED Kişiler
V-Shaped, doğrulama ve onaylama modeli anlamına gelmektedir. V-Shaped insanların T-Shaped insanlardan farklı olduğu konu, bilgi ve beceri büyüdükçe, hem yatay hem de dikey olarak spiral şekilde büyümeleridir.
Yazılım yaşam döngüsü adımları V şeklinde sıralı uygulanır. Bu modelde her aşama bir sonraki aşamaya başlamadan önce tamamlanmalıdır. V modelin yazılımın geliştirme aşamalarının tanımlanma şekline göre birçok gösterilimi vardır. Her aşamanın kendi testiyle eşleştirilmesi asıl önemli olandır.
V-Shaped basit ve kullanımı kolay olmasına rağmen uygulama şekli oldukça katı ve kesin kurallara bağlıdır.
X-SHAPED Kişiler
X-Shaped (‘E-Shaped’ olarak da adlandırılır) insanlar açıkça “genişlik” ve “derinlik” e sahip olanların yanı sıra somut (uygulama) ve soyut (keşif) olanları tercih etmektedirler. Bu da hem büyük bir resim görünümüne hem de bir uygulayıcı olmanın detaylarına dikkat edildiğine işaret etmektedir. X-Shaped insanlar, ‘4-E’nin bir kombinasyonuna sahiptir: Deneyim ve uzmanlık, keşif ve uygulama. Son iki özelliğin ise “keşif ve uygulama” mevcut ve gelecekteki ekonomide gerekli olan önemli bir özellik olduğu düşünülmektedir.
X-Shaped üst düzey liderler genellikle bu modele sahip oldukları için buna tipik olarak “yönetici” modeli de denir. X-Shaped becerilere sahip kişiler, güçlü liderlik becerileri ve güvenilirliğinin yanı sıra temel bir bilgi alanında derin uzmanlığa da sahiptir. Stratejiler oluşturabilir ve bu stratejileri yaratıcı bir şekilde uygulayabilirler. Onlar sadece işçi değiller; onlar yönetici, temsilci ve liderdirler.
Başarılı proje yöneticilerinin iki ortak noktası vardır; Yazılım gibi yönettikleri temel alanlar hakkında derin bir anlayışa ve ekiplere liderlik etme, etkinliği devretme, insanları motive etme becerilerine sahiptirler. Diğer bir deyişle söyleyecek olursak proje yönetimi X-Shaped bir beceridir.
Ödül Köklü