Online oyun tarihinin gelişiminden bahsetmeden önce bu sektör içerisindeki domino taşı etkisi olan video oyun ve internetin gelişimindeki etkilerden bahsetmemiz gerekmektedir. ABD, video oyun sektörünün öncüleri arasındadır. Avrupa ve Japonya’nın daha sonrasında çok büyük katkıları olmuş olsa da Amerika, video oyun sektörünün öncüsü olup, gelişimi açısından katkı sağlamıştır. ABD ise bu başarısını, Boston eyaletinde yer alan Massachusetts Institute of Technology üniversitesi sayesinde edinmiştir. Günümüz oyun sektörünün bu kadar çok önemli bir yere sahip olmasının altındaki neden, MIT (Massachusetts Institute of Technology) sağladığı keşifler ve gelişimlerdir.
Oyun sektörünün başlangıcı, 1959 ila 1961 yılları arasında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’ndeki (MIT) TX-0 makinelerinde bir dizi grafik tabanlı programların yazılmasıyla başlamıştır. Bu dizi grafik tabanlı programlamalarında ise, Mouse in the Maze, HAX Konsol ve Tic-Tac-Toe olarak adlandırılan programlamalar yer almaktadır. 1961 yılında ise MIT’de Bilgisayar Uzmanı olan Steve Russell’ın yer aldığı bir öğrenci grubu o zaman içerisinde yeni bilgisayarlardan olan DEC PDP-1 üzerinde çalışan Spacewar adında bir oyun programlanmıştır. Bu oyun ise, yazı tabanlı bilgisayar anlayışından ilk grafiksel anlayışa geçilen ilk oyun olarak nitelendirilmiştir.
1966 yılına gelindiğinde ise, Alman- Amerikan mucidi olan Ralph Baer televizyonlarda çalışabilen ve türü içerisinde ilk oyun örneği olan, Corndog adında bir oyun tasarladı. Baer’in yardımı sayesinde Bill Harrison’da ışık tabancası yaratıp 1967 yılında Bill Rusch ile çeşitli video oyunları geliştirdi. Ralp Baer ise girişimlerine ve geliştirme projelerine devam etti ve 1968 yılında masa tenisi, hedefe ateş etme gibi çeşitli oyunları geliştirebilen prototipler geliştirdi.
1970 yılına gelindiğinde ise Kalifornia’da yer alan Stanford Üniversitesi’nde bir öğrenci derneğinde Galaxy Game isimli bir oyun inşa edildi. Bu oyun, ilk jetonlu video oyunu öncülerinden olmuştur. DEC PDP-11/20 bilgisayarlarında çalışabilen ve vektörel grafiktermali barındıran tek oyundu. 1972 yılında dört’ten sekiz konsol kaldırabilecek şekilde geliştirildi. Sonrasında ise online oyun sektörüne ilk adımı atmak için internetin adımları atılmaya başlandı. 1983 yılında ABD savunma bakanlığı NCP protokolü yerine TCP/IP’yi adapte ederek, online oyunların oluşması için gereken ağ ve yazılım gibi bütün alt yapılar oluşturuldu. Steve Colley’in “Maze War” isimli oyunu ağ bağlantısı ile oynanabilen ilk FPS oyundu.
Geleneksel Oyun ve Oyun Farkı
Sanal oyunlar genellikle bilgisayarlar ve akıllı telefonlar gibi elektronik cihazlarda oynanabilen oyunlardır. Geleneksel oyunlar ise daha sahada veya geniş alanlarda oynanır. Geleneksel oyunlar; çocukların spor becerilerini geliştirmelerine yardımcı olan fiziksel bir aktivite gerektirir. Geleneksel oyunları çocukların kendileri için düşünmelerine, işbirliği ve takım çalışması becerilerini öğrenmelerine, stratejiler üzerinde çalışmalarına ve yetişkinlerle nasıl sohbet edeceklerini öğrenmelerine yardımcı olur.
Globalde Video Oyun Sektörü
Yurtdışında oyun sektörü için çalışmak demek kültürel ve yaratıcı bir ekonominin içerisinde yer alan çekici bir ortamda çalışmak demektir. Almanya’da 2012 yılından bu zamana kadar, kültürel ve yaratıcı ekonomi bir milyonun üzerinde iş olanağı sağlamıştır. Bu iş kolları içerisinde ise küçük bir kısmı oyun endüstrisinde işe alımı gerçekleştirmiştir. Almanya ve İngiltere’de binlerce çalışan oyunlarla dolaylı olarak bağlantılı kurumlarda çalışmaktadır. Video oyun editörleri, üniversitelerdeki oyun çalışmalarındaki profesörler, özel perakende sektöründe çalışanlar ve siyasette çalışan oyun uzmanları yer almaktadır. Bu örnekler göz önünde bulundurulduğunda ise hayatını oyun sektöründe deneyim kazanarak geçirenler veya oyunla kazananların sayısı 28.000 civarına çıkmaktadır.
Kanada ve Amerika’da ise oyun sektörünü incelediğimizde, ABD merkezli olan Entertainment Software Association’a göre, Amerikan şirketleri ortalama olarak, 26,7 kişi çalıştırmaktadır. Kanada’da ise bu rakam şirket başına 43,2 çalışandır. Kanada’da bu yüksek ortalama için, orada yer alan büyük ölçekli stüdyolar, özellikle Ubisoft Montreal (Assasin’s Cread), EA Canada gibi stüdyolar açıklanabilir. Bu stüdyolar, aldıkları devlet finansmanı nedeniyle ortaya çıkmışlardır.
Dünyanın her yerinde oyun endüstrisi içerisinde çalışma koşulu İngilizce’yi etkin bir şekilde kullanabilmektir. Bu sektörde birçok şirketin genel merkezinin yer aldığı bölgesel merkezlere doğru eğilim vardır. Bu alanların dışında ise izole oyun şirketleri bulunmaktadır. Bu merkezler genellikle ilgili ülkelerin büyük şehirleriyle aynı anlama gelmektedir. Bu doğrultuda yurt dışında hem kendisini geliştirip hem de bu kariyer yollarını çizmek isteyen kişiler için bir fırsat olarak görünmektedir.
Elif Küçükaysever