Ar-Ge faaliyetleri veya Tasarım faaliyetlerinde bulunan işletmeler, Ar-Ge / Tasarım Merkezi olmaları ile birlikte vergi muafiyetlerinden ve teşviklerden faydalanabilmektedir. Teşvik ve vergi indirimleri, bu işletmeler için Ar-Ge / Tasarım Merkezi unvanlarından birine sahip olması ile başlamaktadır.
Yani Ar-Ge faaliyetleri veya tasarım faaliyetleri yürüten işletmeler, 5746 sayılı kanun ile sistematik olarak vergi teşviklerinden faydalanma şansı elde etmektedir. Ar-Ge ve Tasarım Merkezi unvanlarından birine sahip olabilmek için kanun çerçevesinde belirlenen şartları sağlamak ve bu şartları ilerleyen dönemlerde de korumak gerekmektedir.
Bahsi geçen süreçler için alınabilecek danışmanlık hizmetleri hakkında bilgilere şu yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinde Aranan Temel Şartlar
- Ar-Ge merkezlerinde en az 15 ya da Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen sayıda tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi,
- Tasarım merkezlerinde ise en az 10 ya da Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen sayıda tam zaman eşdeğer tasarım personeli istihdam edilmesi,
- Kanun kapsamındaki Ar-Ge veya Tasarım faaliyetlerinin yurt içinde gerçekleştirilmesi,
- Başvuru yapan işletmenin; yeterli Ar-Ge veya tasarım yönetimi ile teknolojik varlıkları, insan kaynakları, fikrî haklar, proje ve bilgi kaynakları yönetim yeteneği ve kapasitesinin bulunması,
- Ar-Ge merkezi ve tasarım merkezlerinde çalışan personelin, bu merkezlerde çalıştığının fiziki kontrolünü yapacak mekanizmaların bulunması,
- Ar-Ge veya tasarım merkezlerinin konusu, süresi, bütçesi ve personel ihtiyacı tanımlanmış program ve projelerinin bulunması,
- Ar-Ge veya tasarım merkezlerinin ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş ve tek bir yerleşke veya fiziki mekân içinde yer alması.
Ar-Ge Ve Tasarım Merkezi Muafiyetleri
Gelir Vergisi Stopajı Desteği
Doktoralı ve Temel bilimler (Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji) alanlarında Yüksek Lisans derecesine sahip personel için %95; Yüksek Lisans veya temel bilimlerde lisans mezunu personel için %90; diğer personel için %80 oranında personelin Ar-Ge ve tasarım faaliyetlerine ayırdıkları süre oranıyla gelir vergisinden muaftır.
Sigorta İşveren Primi Desteği
Kanun kapsamında Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinde çalışan personelin elde ettikleri ücret üzerinden hesaplanan sigorta primi, işveren hissesinin yarısı teşvik kapsamındadır. İşletmelerde çalışan kamu personeli, çırak, stajyer, mesleki eğitim gören öğrenciler için sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlanamamaktadır.
Ar-Ge Ve Tasarım Vergi İndirimi
Ar-Ge ve Tasarım Merkezlerinde, proje faaliyetleri kapsamında yaptıkları harcamaların %100’ünü ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılmaktadır. Ayrıca Ar-Ge veya tasarım harcamalarının bir önceki yıla göre artışının %50 tutarı kadarı da indirim konusu yapılabilmektedir.
Damga Vergisi Teşviki
Ar-Ge ve Tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden muaftır. Ar-Ge ve Tasarım personellerine bu görevleri ile ilgili olarak yapılan ücret ödemeleri nedeniyle düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgeleri için damga vergisi alınmaz.
Gümrük Vergisi Teşviki
Ar-Ge ve Tasarım faaliyetlerinde kullanılmak üzere ithal edilen eşya, gümrük vergisi ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen kâğıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan istisnadır.
Temel Bilimler Personel Desteği
Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji bölümlerinden mezun, AR-GE merkezinde çalışan ve en az lisans derecesine sahip personelin brüt asgari ücreti 2 yıl bakanlık tarafından karşılanmaktadır.
Ar-Ge ve Tasarım Merkezi’nden Faydalanma Süresi
Ar-Ge Ve Tasarım Merkezleri için bir süre kısıtlaması bulunmamaktadır. Merkezlerin onaylanan şartlarda faaliyetlerine devam etmesi; sürekli olarak Ar-Ge /Tasarım Projeleri yürütmesi; yapılan kontrol ve denetimlerde bu şartların yerine getirildiğinin doğrulanması durumunda teşviklerden yararlanmaya devam edilmektedir.
Güncel açıklanan verilere göre Türkiye’de, 1257 Ar-ge Merkezi ve 320 Tasarım Merkezi faaliyet göstermektedir.
Şule Karaoğlu