Madam C. J. Walker Kimdir?
Madam C. J. Walker olarak nam salmış Sarah Breedlove 23 Aralık 1867 yılında Amerika’nın refah seviyesi düşük şehirlerinden birinde dünyaya geldi. Kendi ailesinde özgür doğan ilk çocuk olmuştur. Kendisine; “Köle kampından milyonerliğe giden başarı öyküsü” denilmesinin sebebi budur. Sarah, ırkçılığın yoğun yaşandığı bir dönemde doğmanın şanssızlığını sonuna kadar hissetmiştir.
Çok küçük yaşta yetim kalan ve 14 yaşında evlendirilen Sarah, 20’li yaşlara geldiğinde günde bir dolardan az para kazanarak kapı kapı dolaşıp çamaşırcılık yapıyordu. O dönemdeki siyahilerin kötü yaşam standartları nedeniyle siyahi kadınlarda sık görülen cilt bozuklukları, sert kepek ve kellik gibi diğer saç deri rahatsızlıklarının aynısı Sarah’ta da vardı.
Kendi Saç Bakım Markasını Kuruyor
Bu konuyla ilgili berber olan erkek kardeşinden bilgiler aldı ve Louisiana Satın Alma Fuarında Afrikalı-Amerikan saç bakım markası Poro Şirketinin komisyoncusu oldu. Sarah saç bakım şirketlerinde çalışırken kendi ürünlerini çıkarmayı kafasına koymuştu. Yaşadığı bölgede küçük mahalle pazarlarında çalıştığı yerlerdeki arta kalan ürünleri gizli satıyordu.
1905 yılında, kızı ile beraber Malone (saç bakım endüstrisindeki en büyük rakibi ) için ürün satmaya ve kendi saç bakım işini geliştirmek için Denver’e taşındı. Annie Malone ile aralarında tartışma yaşandıktan sonra onun için çalışmayı bıraktı. 1906 yılında Charles Walker ile evlendi ve Madam Walker oldu. Eşi ile beraber bağımsız bir kuaför ve kozmetik kremlerin perakendecisi olarak tanıttığı bir iş kurdular. Kapı kapı dolaşarak siyahi kadınlara ürünlerini satmaya başladı. 1908 yılında Madam C. J. Walker, kızı ve eşi güzellik merkezi açtılar.
Mücadelesi Devam Ediyor
Sarah’ın o dönemlerde açtığı iş yeri kundaklandı. Her yere düşüşünde daha güçlü bir şekilde ayağa kalkmasını bildi. Sarah’ın iş hayatında en büyük destekçileri kendi ailesiydi. Siyahi kadınların ekonomik bağımsızlığını savunan biri olarak, satış acenteleri ağı için ‘Walker System’de eğitim programları açtı.
1910 yılında İndianapolis’e taşındı. Bir fabrika, kuaför ve güzellik okulu inşa etti ve araştırma için bir laboratuvar ekledi. Şirket bünyesinde çalışanların çoğu kadındı. ‘The Walker System’ kullanarak ‘Güzellik kültürcüsü’ olmaları için eğitti. 1917 yılına gelindiğinde şirket yaklaşık olarak 20.000 kadını eğitti. O zamanlar siyahi kadınlara ürün satan firmalar Avrupa’daki standartlarına sahip güzellik anlayışı sebebiyle kendini beğenmeyen kadınların satışlarını düşürmemesi için paketlerin üzerine siyahi olmayan kadınların resimlerini koyuyorlardı. Sarah’ın eşi paketlerin üzerine güzel bir kadın koymaları gerektiğini sürekli söylüyordu. Fakat Afrikalı-Amerikan siyahi bir kadın olan Walker paketlerin üzerine kendi resmini koydu. Bu ürünlerin satışının yanında kadınların ekonomik bağımsızlıklarını kendisine esas alıyordu.
Madam C. J. Walker Tarafından Düzenlenen Toplantı
1917 yılında Amerika’da ilk ulusal iş kadınları toplantısı olan Ticaret Kurultayını düzenledi. Kurultayın açılış konuşmasında ‘ sizlerden yalnızca kendinizi değil, başkalarını da düşündüğünüzü göstermenizi istiyorum’ diye bahsettikten sonra birçok kadın Başkan Woodrow Wilson’a telgraf çekerek yargısız infazın federal suç olmasını sağlayacak kanun hükmündeki kararnameyi desteklemesini istemişlerdir. Walker tarihte kendi kendine milyoner olabilen ilk siyahi kadın girişimcidir.
Madam C. J. Walker hiçbir zaman pes etmedi. İçinde hiç sönmeyen girişimcilik ateşi kendisi hiç beklemediği yerlere getirdi. Hayalin değil her zaman gerçeğin peşindeydi. Hiçbir zaman nereden geldiğini unutmamıştır. Yardıma muhtaç durumdaki kişilere el uzatmıştır. Dünyaca ünlü bir kozmetik markası, Sarah’ın ürünlerini günümüzde satışını devam ettirmektedir. Son olarak global bir dijital platform hayatını mini bir dizi olarak gösterime sundu. Dünyanın ilk milyoner kadını 25 Mayıs 1919’da vefat etmiştir.
Madam C. J. Walker ölümünün ardından 100 yıl geçmesine rağmen 21.yüzyılda da kendisini rol model alabilecek milyonlarca girişimciye hayat hikayesiyle örnek olmaktadır.
Mustafa Bayındır