Kıyaslama Nedir?
İşletmelerde daha yüksek kurumsal performansa ulaşabilmek amacıyla kullanılan bir diğer yönetim uygulaması da kıyaslama olarak bilinen benchmarkingdir.
İşletmeler kıyaslama sürecinde sektörde en iyi olarak adlandırılan diğer işletmelerin kurumsal performansını inceleyerek, kendi verimliliklerini arttırmaya çalışırlar. İnceledikleri işletmelerin mevcut performans düzeylerine nasıl ulaştıklarını araştırır ve elde edilen sonuçları kendi işletmelerinin stratejilerinde, hedeflerinde ve davranış standartlarında kullanırlar. Burada amaçları en iyi iş süreçlerini bulmak ve bu süreçleri işletmelerine kazandırmaktır. Başarılı bir kıyaslama için, işletmeye kazandırılacak uygulamaların uygun şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.
Kıyaslama Süreci:
4 temel adımı içerir:
1. Mevcut iş süreçlerini ayrıntılı olarak anlama ve planlama: İşletmenin neyi geliştirmek istediği, kiminle kıyaslanacağı ve başarının ne anlam ifade ettiği belirlenir.
2. Başkalarının iş süreçlerini analiz etme: Karşılaştırma yapılacak rakipler hakkında bilgiler toplanır ve değerlendirilir. İş süreçleri arasındaki farklar belirlenir ve yaratılabilecek katma değer hesaplanır.
3. Kendi iş performansını analiz edilen bilgiler ile karşılaştırma: Yapılması düşünülen değişiklikler ve iyileştirmelere bu aşamada karar verilir.
4. Performans açığını kapatmak için gerekli adımları uygulama ve gözden geçirme. İş süreçlerinde değişiklik yapıldıktan sonra geri bildirim ile kontrol edilir ve gerekirse tekrar düzenleme yapılarak son haline getirilir.
Kıyaslama, tek seferlik bir uygulama olarak düşünülmemelidir. Etkili olabilmesi için, devam eden iyileştirme sürecinin ayrılmaz bir parçası haline gelmeli ve sürekli gelişen en iyi uygulamalar takip edilmelidir.
Kıyaslamanın Türleri:
1. Stratejik Kıyaslama: İşletmelerin genel performansını iyileştirmesi gerektiğinde kullanılır. Yüksek performans gösterenlerin başarılı olmasını sağlayan uzun vadeli stratejiler ve genel yaklaşımlar incelenir.
2. Rekabetçi Kıyaslama: İşletmeler, temel ürün ve hizmetlerin performans özelliklerine göre konumlarını değerlendirmek istediklerinde kullanılır. Aynı sektörden işletmeler kıyaslanır.
3. Süreç Kıyaslama: Benzer işi yapan veya benzer hizmet sunan işletmeler kıyaslanarak, belirli kritik süreçler ve işlemlerin iyileştirilmesine odaklanılır.
4. Teknik Kıyaslama: Özellikle önde gelen rakiplerin ürün veya hizmetleriyle karşılaştırmalı olarak ürün veya hizmetleri belirlemek için uygulanır.
5. Uluslararası Kıyaslama: En iyi uygulayıcıların farklı ülkelerde olduğu durumlarda kullanılır. Bazen aynı ülkede geçerli sonuçlar üretemeyecek kadar az kıyaslama noktası bulunabilir.
Kıyaslamanın Faydaları:
Rekabet Üstünlüğü: İşletmede iyileştirmek istenen alanlar belirlenerek, mevcut performans üzerinden rakiplerle karşılaştırma yapılarak stratejik avantaj elde edilir.
Performans: Verilere bakarak işletmenin hedefleri doğrultusunda gelecekteki eğilimlerini tahmin etmeyi içerir. İşletme bu yönetim uygulamasını sürekli hale getirerek performansındaki başarı oranını kontrol eder.
Sürekli gelişme: Performansın izlenmesinin yanı sıra, sürekli iyileştirme, kıyaslamanın temel bir özelliğidir. Bunun nedeni, kıyaslamanın amacının bir işletmenin belirli bir unsurunu iyileştirmek olmasıdır. Bu zamanla gelişen ve sürekli olan bir şey olmalıdır.
Planlama ve Hedef Belirleme: Kıyaslama yapıldıktan sonra, performansı iyileştirmek için hedefler ve performans ölçütleri belirlenir. Bu hedefler; bir şirket için yeni ve daha rekabetçi hedeflerdir ancak ulaşılabilir olmaları gerekir. Hedefler gerçekçi değilse, ekiplerin motivasyonu düşebilir.
İşletmenin Avantajlarını Anlama: İşletmede iyileştirilmesi noktasında, hedefe ulaşmak için gereken adımlar özetlenerek nasıl başarılı olunacağına bakılır.
Sonuç Olarak;
Gidilmek istenen yere göre işletmenin şu anki konumunu tanımlar. Kurumsal performansı arttırmaya yönelik bir yönetim uygulamasıdır. Aynı sektör, farklı sektör hatta farklı ülkelerden işletmelerin incelenmesi ve başarılı olan işletmelerin stratejilerinin hedefler doğrultusunda yapılacak iyileştirmeler ile uygulanması sürecidir.
Pınar Ezgi Güngör