1950’li yıllarda ABD’de Silikon Vadisi ile ortaya çıkan Teknopark, diğer adı ile Teknokent; Dünya genelinde Üniversite Sanayi İşbirliğini sağlama konusundaki en iyi örnek olarak öne çıkarken, günümüzde ise çoğu sanayileşmiş ülke, teknoparkların; teknoloji ve ekonominin ilerlemesinde en öne çıkan model olduklarını düşünmektedir.
Teknokent: Araştırma merkezi, üniversite, sanayi, piyasalar ve girişimciler arasındaki iş ortaklığını yaygınlaştırmak, teknoloji ve bilgi yayılımını arttırmak adına katma değeri yüksek, Ar-ge kültürüne dayalı, teknoloji seviyesi yüksek ürün ve hizmetlerin ortaya çıkmasına yönelik hizmet sunan merkezlerdir.
Amerika Birleşik Devletleri; İngiltere, Finlandiya, Hindistan, İsrail, Çin, Güney Kore, Fransa, Çin vb. çoğu ülkede üretilen katma değerin çoğunun, teknoparklar içerisinde gerçekleşen Ar-ge çalışmaları ile olduğunu söylemektedir.
Teknopark ‘ta Olmanın KOBİ’ler için Önemi Nedir?
Teknopark ’ta yer alan firmalar, teknolojik ve inovatif çalışmalara öncülük ederek faaliyetlerini sürdürmektedir. Teknoparkların amacı; işletmelere destek olarak onların gelişimlerine ve rekabet güçlerini arttırmalarına fayda sağlamaktır.
Teknoparkta olmanın en önde gelen faydası; daha yenilikçi teknolojinin kapsamında olmak ve teknoloji alanında meydana gelen tüm yeniliklerden haberdar olmaktır. Ülke ekonomisi açısından bakıldığında ise teknoparklar; yeni istihdam alanları yaratarak bütçeye katkı sağlamakta ve yeni teknolojilerin kullanılmasını arttırmaktadır.
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında teknoparkların bünyesinde bulunan projeler aşağıdaki konularda muafiyete sahip olmaktadırlar. Bunlar:
1- Gelir ve Kurumlar Vergisi Stopajı Teşviki
Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin; bu bölgedeki Ar-Ge ve Yazılım faaliyetlerinden kazandıkları gelir, 31.12.2023 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden muaftır.
2-Personel Ücret Vergileri Stopajı Teşviki
Bölgede çalışan AR‐GE personelinin ve AR‐GE personeli sayısının en fazla %10’u kadar destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31.12.2023 tarihine kadar her türlü vergiden muaftır.
3- Katma Değer Vergisi Muafiyeti
Teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar
vergisinden istisna bulunduğu süre içinde münhasıran bu bölgelerde ürettikleri;
• Sistem yönetimi
• Veri yönetimi
• İş uygulamaları
• Sektörel, internet, mobil ve askeri komuta
• Kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri katma değer vergisinden muaftır.
4- Sigorta Primi Teşviki
Personel ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı, her bir çalışan için Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanır. Örnek olarak, 3000 TL brüt ücret alan çalışan için işverenin aylık ödediği: 3000 TL * %19,5 = 585 TL sigorta priminin yarısı devlet tarafından karşılandığından, işveren aylık 585 / 2 = 292,5 TL ödeyip, 5 sene sonunda: 292,5 *12 * 5 = 17.550 TL işçi başına daha az ödemiş olmaktadır.
Son zamanlarda teknolojik yatırımların önemini anlayan ve bu avantajları kullanmak isteyen çoğu ülke, daha fazla teknopark oluşturmaya ve kurmaya başlamıştır. Bu sayede teknolojinin gelişmesi ivme kazanmış ve gerçekleşen yeniliklerin tüm dünya genelinde yayılması hızlanmıştır.
Şule Karaoğlu