Stres yönetimi; stres kontrolü olarak da bilinen bir kavram olup günlük hayatımızda sıkça duyduğumuz önemli bir konu haline gelmiştir. Stres yönetiminin birçok farklı yolu bulunmaktadır. Stres yönetimi; stresimizi başarılı bir şekilde kontrol etmemize, doğru aksiyonlar alıp günün sonunda başarıya ulaşmamıza yardımcı olur.
Bireysel Stres Yönetimi
Günümüz dünyasında stresten kaçınmak oldukça zordur. İş hayatı ya da özel hayat fark etmeksizin hayatımızın her alanında, yaptığımız her işte stres faktörü mutlaka bulunmaktadır. Fakat, stresin günlük yaşantımızı etkilemesine izin vermemek bizim elimizdedir. Bazı bireyler yaşadıkları tüm stresin sonucunda bunun kontrolünü sağlama noktasında büyük zorluk çekebilmektedirler.
Bu konuda sizlere önerebileceğimiz ilk şey; stres yönetimini başarılı bir şekilde gerçekleştirebilmek için bir plan oluşturmanız olacaktır. Sizi strese sokan durumların başında bir şeyleri yapmak için zaman yaratma problemi gelir. Hayatınızı ve zamanınızı planladığınız durumda istediklerinizi yapmaya fırsat yaratabilecek ve böylece kendinizi daha az stresli hissedeceksiniz. Bireysel stres yönetiminde plan yapmak ve kendini sıkıntıya sokabilecek düşüncelerden kaçınmak en etkili stres yönetimi adımlarının başında gelmektedir. Daha planlı bir hayat yaşayarak, vakitsizlik sebebiyle hissettiğiniz stresi minimum seviyeye indirebileceğinizi göreceksiniz.
Stres ile Başa Çıkma
Stres yönetiminde başarılı olabilmek için yukarıda en önemli adımın plan yapmak olduğundan bahsetmiştik. Kapsamlı bir planlama yapmak yani her şeyi sırayla ve adım adım yazmak sizi zamansızlıktan kurtaracağı gibi yoğun iş temposunda da hayatta kalmanızı kolaylaştıracaktır. Stres ile başa çıkma yöntemleri konusunda pek çok farklı şeyi deneyebilirsiniz. Örneğin; egzersiz yapmak, yoga veya meditasyon yapmak, anda kalma çalışmaları yapmak vb.
Bunların her biri sizi stres ile başa çıkma yolunda başarıya götürecek adımlar arasında sayılabilir. Yaşadığımız stresin çoğunu aslında aklımız yaratır. Çevremizden kaynaklanan ve bize yansıtılan stres kaynakları olduğu gibi, aklımızın da bize oynadığı bazı oyunlar vardır. Baktığınız zaman büyük bir stres kaynağı oluşturmayacak bir konuda bile akıl bazen gereğinden fazla stres hissetmemizi sağlayabilir. Bizi strese sokan duygu ve düşünceler ile baş etmeye çalışmak kolay olmayacaktır, fakat zorlu yaşam şartlarında bu savaşı kazanmaya çalışmak zorundayız. Uzmanlar, kafamızda sıkıntı yaratan düşünceleri durdurmaya çalışmak yerine onlara bir adım geriden bakmamızı öneriyor. Yargılamadan ve sakince baktığınız zaman bu düşüncelerin neden ve nasıl oluştuğunu, kendinizi ne denli stresli hissetmenize neden olduklarını daha rahat bir şekilde görebileceksiniz.
Etkili Stres Yönetimi
Hayatımızı daha anlamlı yaşamak istiyorsak etkili stres yönetimi yapabilmemiz çokça önem arz ediyor. Hayatmızın kaçınılmaz bir gerçeği olan stresin kaynaklarını doğru bir şekilde tespit etmeye çalışmalı ve bizim için en doğru kontrol yöntemine başvurmalıyız. Yukarıda detaylıca bahsettiğimiz stres ile başa çıkma yöntemlerinden stres kaynağınız ile örtüşecek bir veya birkaçını seçmek sizi bu konuda başarıya götürecektir. Stresin tamamını yok etmek mümkün olmasa bile hayatımızı yaşamayı zor bir hale getiren stres unsurlarını elimizden geldiğince azaltmaya çalışmalıyız.
İş Hayatında Stres
Öncelikle iş hayatında sizi strese sokan sebepleri araştırmak bu konu için ilk atılması gereken adım olarak görülmelidir. Profesyonel hayatta stresli hissetmenize neden olabilecek konulardan bazıları şu şekilde sayılabilir: belirsiz görev tanımları, bireylerin çatışması, ücret noktasında yaşanan sıkıntılar, karşılıklı güven problemi, işveren-çalışan ilişkisi, çalışma şartları, yoğun iş yükü vb.
Yukarıda saydığımız nedenlerin bazen bir tanesi bazen de hepsi çalışanı strese sokabilecek önemli etmenler arasında sayılabilir. İş hayatınızda çözebileceğiniz problemlere odaklanmak ve en önemlisi açık iletişimde bulunmak günümüz iş dünyasında stres faktörlerini azaltma yolunda güzel bir başlangıç olacaktır.
Örgütlerde Stres
Örgütlerde stresle başa çıkabilmek için çalışanın stres kaynaklarını tanımak gereklidir. Yapılan iş için önceliklendirmeler sistemli bir şekilde yapılmalıdır. Bireyler üzerindeki baskının seviyesine dikkat edilmelidir. Yukarıda da bahsetmiş olduğumuz gibi işverenler çalışanlarıyla olan iletişimlerinde açık ve net iletişim sağlamalıdır. Birey takım arkadaşları ile rol çatışmasında bulunmamalı, buna neden olabilecek durumlar yaratılmamalıdır. Örgütlerde stres bireyin performansını düşüren önemli bir etken olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışanın performansı düştüğü zaman günün sonunda örgütün performansı da sorgulanmalıdır. Bireylerin verimliliğini artırıcı ve motivasyonunu yükseltici çalışmalarda bulunmak hem çalışan hem örgüt performansını iyileştirme hususunda büyük fayda sağlayacaktır.
Nilda Şimşek